In 2022 omarmt OP/TIL de welzijnssector. Hoe kan cultuur ons welzijn verbeteren? En hoe komen we met de twee tot een betere wereld? Schouwburg Kortrijk creëerde een safe space voor jongeren om te spreken, discussiëren en brainstormen over gender en inclusie, onder de naam ‘Qace’.

Tekst / Alexander Verbist

“Inclusie gaat over meer dan een regenboogzebrapad”

Neem een groep jongeren. Laat ze elke 2 weken samenkomen voor een gesprek over gender en diversiteit. Kies als locatie de Schouwburg van Kortrijk. En je krijgt: QACE [kweis, queer space], een Kortrijkse jongerengroep die op zoek gaat naar een queer safe(r) space in de cultuursector.

Amin Srasra is coördinator van de groep. Hij werkt bij de schouwburg als programmator participatie en opkomend talent. 

Amin: “Het initiatief voor QACE kwam er naar aanleiding van het masteronderzoek van een stagiaire van ons, Pauline Ollivier. Zij studeerde gender en diversiteit en vroeg zich af hoe kunst en cultuur een significante rol kunnen spelen voor een bepaalde doelgroep. En of er daar in Kortrijk ruimte voor was.”

“We zijn dan interviews gaan afnemen met jongeren uit de LGBTQI+-gemeenschap. Daar haalden we veel interessante informatie uit, tot we onszelf op een bepaald moment afvroegen: waarom vragen we die jongeren niet of ze zin hebben om regelmatig de koppen bij elkaar te steken? Intussen zijn we 2 jaar verder.”

Safe space

Amin: “Wanneer we samenkomen, drinken we iets en bespreken we thema’s als mentaal welzijn en social media. Daarnaast bedenken we ook welke activiteiten we willen organiseren. De ideeën komen meestal van de jongeren.”

“Momenteel zijn er de QACE Talks, waarbij we al een avond organiseerden waarop het dragcollectief Vile Motif kwam spreken – mega inspirerend om zo’n kunstvorm naar de Schouwburg te brengen. En dan zijn er de workshops in scholen om jongeren en leerkrachten te sensibiliseren over gender, identiteit en inclusie. Je bereikt echt veel door jonge mensen aan te spreken.”

Meer dan een regenboog

Amin: “De bedoeling is dat we jongeren blijven motiveren en stimuleren om dingen te creëren. Dat we kunst en cultuur gebruiken als middel om de thema’s gender en inclusie uit te lichten. Als de jongeren er zin in hebben, natuurlijk. Maar ik ben gerust. Ze hebben grote dromen en naar de toekomst toe is er enorm veel potentieel.” 

“Als cultuurinstelling of instituut heb je het in de hand om impact te creëren. Of je nu een grote of kleine speler bent, je kan altijd politieke kwesties in vraag stellen. En dat doen cultuurhuizen, ook als het gaat over gender en diversiteit. Zo zie ik op meer en meer plaatsen genderneutrale toiletten. Dat zijn kleine stappen, maar wel kleine stappen vooruit.” 

“Ook op politiek niveau beweegt het hier. Er wordt nu een regenboogbeleid uitgeschreven en men is van plan een regenbooghuis te bouwen, zoals in Antwerpen en Brussel. Daar hebben wij niet per se om gevraagd, maar ze zijn wel door QACE geïnspireerd geweest.”

“Natuurlijk is dat maar één stap. Tijdens een van onze workshops vroegen we: denk je dat Kortrijk bezig is met sensibiliseren? En toen antwoordde een leerling: maar ja, we hebben toch een regenboogzebrapad? Toen dacht ik wel: wow, we zijn er nog niet.”

Jongeren bereiken?

Amin: “Om een goeie groep jongeren bijeen te krijgen, zijn we hard op zoek gegaan. Het moest niet per se om jongeren uit de LGBTQI+-gemeenschap gaan, zolang ze maar queer-minded waren. Uiteindelijk verliep alles vrij organisch en vonden we veel volk binnen ons netwerk. Die namen dan op hun beurt vrienden mee.”

“Hoe je het best jongeren bereikt? Veldwerk. Ga op straat met jongeren praten. Dat is tijdrovend, maar broodnodig. En als je jongeren betrekt, let er dan op dat je niet alles zelf begint te organiseren als instituut. Ga met de jongeren in overleg en laat de initiatieven vooral van hen komen. Bottom-up, dus.”

“Proactief zijn is cruciaal als je bepaalde doelgroepen of organisaties wil bereiken. Outreaching wérkt. Een mail sturen naar de organisatie, interesse tonen, er naartoe gaan, een flyer meenemen, met de mensen praten. Als je echt iets wil bereiken, moet je er achter zitten.”