Allaert Aluminium schetst de impact van samenwerken met kunstenaars en designers

Allaert Aluminium uit Harelbeke maakt ramen, façades en deuren in aluminium en staal. CEO Thomas Allaert heeft een grote persoonlijke interesse in kunst en architectuur. 

Dit bedrijf innoveert door samen te werken met kunstenaars. Deze kwamen er deels ‘en stoemelings’. De impact blijkt groter dan gedacht. Bij architecten en designers levert het waardering en zicht op nieuwe mogelijkheden op, bij de medewerkers een boost van vertrouwen en vakkennis in een voorheen klassiek product en productieproces. 

• Allaert Aluminium is een familiebedrijf dat bestaat sinds 1955.
• In 2012 inspireerde curator Lowie Vermeersch Thomas Allaert tijdens Interieur Kortrijk tot het samenwerken met kunstenaars.
• Er werken zo’n 80 mensen bij Allaert Aluminium.

Het begon met Re-Art, een initiatief van enkele bedrijven uit de regio. Re-Art staat voor reststroom (Re) en kunstenaars die met deze materialen creëren (Art). Een advocatenkantoor bood bijvoorbeeld oude papieren dossiers aan. Een expo toonde het eindresultaat. Opbrengsten gingen naar het goede doel.

Kunstenaars kozen zelf het bedrijf waarin ze aan de slag zouden gaan. Het bedrijf moest dus solliciteren. Allaert Aluminium deed mee. 

“Er waren geen verwachtingen bij de start, maar een open blik zorgde voor nieuwe wisselwerkingen en onverwachte effecten. De energie kwam van beide kanten. De metaalarbeiders in het bedrijf kregen een hernieuwde waardering voor hun vaardigheden en materiaalkennis. De resultaten straalden af op contacten met klanten en architecten. De tweede editie van Re-Art organiseerde Allaert Aluminium actief mee.”

Ondertussen verdiepte Allaert Aluminium de samenwerking met kunstenaars. 

Er kwam een tot de verbeelding sprekende artistieke installatie op een gekende interieurbeurs. De productie werkte aanstekelijk bij de medewerkers. De fierheid groeide. De aandacht van pers en de curator van de beurs, en een bezoek van koningin Mathilde aan de stand deed het inzicht in de waarde van de realisatie groeien. Het eindresultaat veranderde de externe perceptie van het bedrijf in ‘progressief en open voor ideeën’. 

En dit opende weer nieuwe deuren: naar opdrachten van architecten met visie, artists in residence. Naar de productie van designlampen naar ontwerp van David Van Severen in opdracht van Maniera. Geleidelijk groeit ook de vaardigheid om afspraken te maken met kunstenaars. Om te bepalen wat wel en niet haalbaar is. Door het gewoon te doen leerde Allaert Aluminium veel, en groeide de strategie. 

“Je moet diep geïnteresseerd deelnemen. De visie moet in het DNA van je bedrijf zitten. De meerwaarde zit in het proces dat je aflegt: zowel intern, als met de kunstenaars en de klanten. Je voegt indirect waarde toe aan je bedrijf. Het is minder becijferbaar, toch in de effecten. Het is eerder een extra dimensie die op vele vlakken afstraalt.”

Neem de vragen van kunstenaars ernstig. Bekijk wat mogelijk is. 

Allaert Aluminium staat hierin niet alleen. Er zijn meerdere bedrijven in hun ‘collectief’ van gelijkgezinde bedrijfsleiders die elkaar vinden en samenwerken. Bijvoorbeeld aan Re-Art. Vaak gaat het om familiebedrijven, waar er een hele korte lijn is tussen de waarden van de bedrijfsleider en het bedrijf zelf. Ze vormen samen een netwerk: ze komen elkaar regelmatig tegen in West en Oost-Vlaanderen.

“We vertrekken eerder vanuit een intrinsieke interesse. Denken vanuit een buikgevoel, de langere termijn en persoonlijke waarden en normen. Een externe CEO zal altijd meer vertrekken van de cijfers, de bottom-line en praktische overwegingen.”

Start gewoon. Doe het. De ervaring en strategie volgen wel.

De verrassing zit vooral in de nieuwsgierigheid en de onvoorspelbaarheid van de effecten. Opnieuw gaat het op een indirect effect. Je moet het als bedrijfsleider ook willen en kunnen zien. Anders is het een resultaat dat je ontgaat.

“Niet iedereen van de productieploeg stond van bij het begin open voor deze nieuwe gang van zaken. Het was soms even zoeken naar connectie met de dagelijkse job. De actieve medewerking aan de beurs, of de uitdaging van de productie van een kunstobject, zorgt voor een gevoel van verwezenlijking en voedt de nieuwsgierigheid om op bij een volgend project mee te werken.” 

Het bedrijf heeft ook heel wat te bieden aan de ontwerpers en kunstenaars.

“Zij leren het materiaal beter kennen, de machinerie, wat er wel en niet mogelijk is, hoeveel tijd iets vraagt. Zij hebben de ideeën, maar het bedrijf zorgt voor een werkbare context. Een meewerkende en meedenkende creatieplek.”

Maar niet alles is haalbaar. Het werk moet ook vergoed worden. Prototypes maken en uitvoering kosten tijd en materiaal. Allaert Aluminium produceert geen ontwerpen die niet verkocht worden. Hierin maken ze duidelijke afspraken met de kunstenaar of ontwerper.

Bekijk naast de kosten ook de indirecte opbrengsten: de effecten op de perceptie, de sfeer bij de medewerkers, de interne leerprocessen.

De verschillende projecten en onverwachte samenwerking deden de geloofwaardigheid en bekendheid van het bedrijf in de kunst- en designwereld groeien. Hun diepe passie is aangetoond, en bedrijf en ontwerpers vinden elkaar in gelijke waarden en state of mind. Zozeer zelfs dat de designproductie meer en meer deel gaat uitmaken van de corebusiness.

Voor Allaert Aluminium blijft recyclen, inzetten van reststromen en hergebruik een belangrijke component. Vandaag gebeurt dit met meer respect, en met meer intern draagvlak en visie. Het is belangrijk het waarom van de acties en nieuwe sporen goed uit te leggen.