Ondernemerschap en kunst: een goeie match? 7 inzichten uit de praktijk
De kunstensector en het bedrijfsleven. Op het eerste gezicht niet de beste match. Zou je denken. Toch ontstaan er soms partnerschappen tussen kunstenaars en bedrijfsleiders waarvan beide partijen beter worden. Zoals tussen kunstenaar Robin en bedrijfsleider Xavier. Ontdek hoe hun samenwerking tot stand kwam en wat ze eruit hebben geleerd.
Tekst / Alexander Verbist
“Ook kunstenaars maken een product, al is dat product in wezen nutteloos”
Xavier Glorieux is bedrijfsleider van Ceci n’est pas une piscine. Met zijn bedrijf bouwt hij ecologische biozwembaden. En niet zomaar zwembaden, maar artistieke creaties op maat van zijn klanten.
Xavier: “Op een bepaald moment zocht ik een kunstenaar. Want ik had nood aan nieuwe input. Ik wilde iets anders doen, iets wat niet iedereen al gezien heeft. En dus klopte ik aan bij Arteconomy.”
Arteconomy is een organisatie die ondernemers in contact brengt met kunstenaars. Het doel? Nieuwe ideeën, producten of diensten creëren. En een andere kijk op de organisatiecultuur.
De mensen van Arteconomy luisterden naar het verhaal van Xavier en kenden vrijwel meteen de geschikte persoon: beeldend kunstenaar Robin Vermeersch.
Robin: “Xavier en ik besloten dan maar om eens af te spreken in Galerie Zwart Huis in Brussel. We gingen een koffie drinken en merkten meteen dat er een match was.”
Uiteindelijk ontwierp Robin zes benaderingen van het zwembad. Daarbij speelde hij met factoren als ruimte, sculptuur en architecturale weerspiegeling. Xavier is deze ontwerpen momenteel volop aan het uitwerken.
Professionele tussenpartij
Xavier: “Ik heb veel te danken aan Arteconomy. En in het bijzonder aan Julie Vandenbroucke. Zij dacht mee van in het begin: wie zou er bij ons bedrijf passen, wie zou het project zien zitten, en vooral: wie zou het kunnen?”
Robin: “Ik kende Julie en Arteconomy al langer. De organisatie voelde meteen aan dat mijn type werk aansloot bij de visie van Xavier.”
Xavier: “Een ander voordeel: dankzij Arteconomy was er van in het begin meer vertrouwen. Want uiteindelijk ken je elkaar niet, en dan komt zo’n derde verbindende partij goed van pas. Daarnaast kregen we hulp met alle praktische zaken, zoals de contracten.”
Robin: “Julie was ook ons klankbord. Als ik met een ontwerp kwam, kreeg ik feedback van Xavier én van haar. Bovendien zorgt ze dat het project vooruitgaat en alles goed opgevolgd wordt. Zonder Arteconomy zou het proces een stuk langer hebben geduurd.”
Meer inspiratie over
de link tussen cultuur en ondernemen?
Lees de optillende ingrediënten, of de oogst van OP/HEF op 7 oktober 2021.
Lees de oogst
Hoe meer links tussen kunstenaars en bedrijven, hoe beter.
Lang leve de vrijheid
Robin: “Xavier geeft mij als kunstenaar veel ruimte. Dat apprecieer ik. Vorige opdrachten waren vaak heel concreet en afgebakend, en dan ben je niets meer dan een uitvoerder. Hier kreeg mijn fantasie vrij spel.”
Xavier: “Ik vond het belangrijk om Robin los te laten. Hij heeft die vrijheid helemaal omarmd door altijd bij zijn eigen identiteit te blijven. Je ziet dat ook in zijn ontwerpen: dat zijn kunstwerken die je kan vullen met water. En als we al eens tips gaven over praktische zaken, paste hij ze altijd toe.”
Omarm de complexiteit
Robin: “Dit was best wel een complex project, omdat het zo groots is. Bovendien komen er bij een zwembad ook tal van technische aspecten kijken. Dat maakt het heel anders dan bijvoorbeeld een betontegel ontwerpen.”
Xavier: “Ook voor mij vraagt dit project veel energie, omdat we zo dicht mogelijk bij de ontwerpen willen blijven. Hier ga ik niet zomaar een lijn aanpassen omdat dat dan makkelijker zou bouwen. Als je zelf iets ontwerpt, doe je dat sneller.”
Nieuwe aanpak, nieuwe wereld
Xavier: “Sinds de samenwerking met Robin durf ik een stuk verder te gaan in mijn ontwerpen. Ik heb geleerd: doe gewoon je ding. Want hoe meer je je ding doet, hoe toffer de mensen dat gaan vinden. Net als bij kunstenaars. Die doen hun ding, en sommige mensen zijn fan, en anderen niet.”
“Natuurlijk zitten wij in een markt waarin we op een bepaald moment iets moeten verkopen. Toch merk ik: hoe meer ik mijn eigenheid behoud en hoe minder ik me laat beïnvloeden, hoe beter de projecten zijn op het einde van de rit.”
Robin: “Voor mij bestaat de grootste meerwaarde erin dat je telkens in contact komt met een nieuwe wereld, die je dan beter leert kennen. De zwembadwereld was mij totaal onbekend. Ik wist bijvoorbeeld niet dat er verschillende takken bestaan. Zoals Xavier, die op een meer ecologische manier werkt en zich ook anders profileert dan de typische zwembadbouwer.”
Zonder Arteconomy zou het proces een stuk langer hebben geduurd.
Anders denken
Xavier: “Samenwerkingen tussen de kunstensector en de bedrijfswereld zijn echt een verrijking. Ik raad het iedereen aan. En ik merk ook dat er animo voor is. Veel mensen weten gewoon niet hoe ze zo’n samenwerking moeten aanpakken. Hen verwijs ik steevast door naar Arteconomy.”
Robin: “Hoe meer links tussen kunstenaars en bedrijven, hoe beter. Omdat kunstenaars vanuit een totaal andere hoek komen, kunnen ze nieuwe ideeën aanreiken. Daarom zie je hen soms ook zetelen in de denktanks van bedrijven.”
“Verder vind ik het fijn dat de samenwerking zo concreet was. In de kunstwereld wordt er vaak mistig gedaan over praktische zaken. Dat is een groot verschil met het bedrijfsleven.”
Een goeie fles wijn
Robin: “Een tip voor mensen die willen samenwerken: ga eens samen eten, trek een goeie fles wijn open, leer elkaar beter kennen. Het is belangrijk dat het klikt. Ook belangrijk: goede afspraken, bijvoorbeeld in de vorm van een contract.”
“En kunstenaars, laat je niet inzetten als een commercieel medium. Dan bedoel ik: dat bedrijven je kiezen voor je naam en niet voor je ontwerp. Blijf op je eigen pad, met natuurlijk ruimte voor kleine toegevingen. En ten slotte: maak een goede planning op.”
Xavier: “Zorg dat je als bedrijf op voorhand weet wat je wilt. Wat verwacht je als je iemand vindt? Welk ontwerp heb je nodig en wat doe je ermee? Pas daarna kan je iemand gaan zoeken.
“Wees ook eerlijk. Om samen iets te kunnen scheppen, moet je je gedacht kunnen zeggen. Net daarom is die klik zo belangrijk.”
Meer gelijkenissen dan je denkt
Robin: “Ook kunstenaars maken een product, al is dat product in wezen nutteloos. En ook kunstenaars moeten overleven en hun kunst aan de man brengen. Dus in die zin ben ik ook een ondernemer. Gewoon van een andere orde dan Xavier.”
Xavier: “Ik zie mezelf wel niet als een typische ondernemer. Met mijn bedrijf heb ik andere doelen voor ogen dan geld verdienen of de grootste zwembadzaak van België worden. Wat ik belangrijk vind? Zaken als geluk, een nalatenschap creëren, dingen scheppen. Daarmee wil ik overleven en iets deftigs opbouwen.”
“Elk project moet uniek zijn. Ik kick op die samenwerking met klanten, op het bepalen van het kleinste detail. Dát doe ik graag. Volgens mij zou ik een betere kunstenaar zijn (lacht).”
Robin: “Daarin vinden we elkaar ook. Ik ben geen kunstenaar die commercieel denkt. Sommige kunstenaars zijn wel zo. Zij maken iets, zien dat het aanslaat en blijven erin verder werken. Voor mij moet er altijd een nieuwe uitdaging zijn, wat commercieel gezien minder interessant is.”
Xavier: “Voor ons was het heel wat evidenter geweest om de meest populaire kunstenaar in te schakelen. Om die persoon te vragen een tekeningske te maken, dat op ons zwembad te plaatsen en het vervolgens onder die naam te verkopen. Daar zou een grote markt voor zijn! Maar dat zochten we niet.”
